Różnice między systemami: net-metering a net-billing

Instalacje fotowoltaiczne to świetne rozwiązanie, które pozytywnie wpływa na środowisko. Wykorzystywanie odnawialnych źródeł energii to coraz powszechniejszy sposób na obniżenie rachunków za prąd, który jest ekologiczny i opłacalny. Użytkownicy paneli fotowoltaicznych jednak mogą zastanawiać się, co w przypadku, kiedy ich instalacja wytwarza więcej energii, która nie jest wykorzystywana. Co się dzieje z nadwyżkami wyprodukowanej energii – czy przepada, czy może istnieje pewien sposób, by ją odzyskać? Odpowiedzią na to pytanie mogą być dwa systemy rozliczeń, z których mogą korzystać prosumenci. Mowa tutaj o net-meteringu i net-billingu. Czym są jednak owe systemy rozliczeń, jak działają, jakie mają wady i zalety i przede wszystkim – kto może z nich korzystać i jakie są różnice pomiędzy nimi?

Fotowoltaika dla domu

Net-metering – co to jest?

Rozliczenie w systemie net-meteringu jest dosyć proste. Instalacja fotowoltaiczna, która produkuje nadwyżki energii w ciągu dnia, pozwala na oddanie niewykorzystanej energii do sieci energetycznej. W późniejszym czasie, kiedy energia elektryczna będzie bardziej potrzebna (np. wieczorami lub zimą), prosument może ją odzyskać, jednak istnieją pewne ograniczenia, o których warto wiedzieć. Oddawana energia nie jest w 100% odbierana. Prosument, który korzysta z systemu net-meteringu, może odebrać odpowiednio 80% (dla instalacji do 10 kWp) oraz 70% (dla instalacji powyżej 10 kWp) energii, co może być dla niektórych wadą. 

Energia nie jest odbierana w 100% z prostego powodu – pozostała część energii traktowana jest jako rekompensata za korzystanie z sieci energetycznej. Sieć pełniąca funkcję wirtualnego magazynu energii ponosi oczywiście koszty związane z utrzymaniem sieci, przesyłem energii oraz stabilizacją całego systemu. Operator systemu energetycznego dzięki bilansowaniu energią 1:0,7 lub 1:0,8 pokrywa część tych kosztów. Umożliwianie prosumentom odbierania nadwyżek energii wiąże się z kosztami utrzymania odpowiedniej infrastruktury przesyłowej, dlatego zmniejszenie odzyskanej energii o pewien proces równoważny interesy prosumentów korzystających z sieci i operatorów tej sieci energetycznej, którzy muszą zapewnić jej stabilność i bezpieczeństwo.

Czy użytkownik może otrzymać finansową rekompensatę za wyprodukowaną energię, korzystając z systemu net-meteringu?

W systemie net-meteringu użytkownik instalacji fotowoltaicznej nie może uzyskać rekompensaty finansowej za wyprodukowaną nadwyżkę energii. System polega na bilansowaniu energii, która oddawana do sieci, może być potem odzyskana w określonych pomniejszonych proporcjach. Prosumenci nie sprzedają energii za pieniądze, korzystając z systemu net-meteringu.

Dla kogo jest dostępny system net-meteringu w 2024 roku?

Możliwość korzystania z systemu rozliczeń net-meteringu uległa zmianie. W roku 2024 z net-meteringu mogą korzystać prosumenci, którzy zainstalowali swoje instalacje fotowoltaiczne przed 1 kwietnia 2022 roku. Zmiany w przepisach wprowadziły natomiast nowy system rozliczeń, jakim jest net-billing. Oznacza to, że użytkownicy, którzy zainstalowali panele fotowoltaice po 1 kwietnia 2022 roku, nie mogą już korzystać z systemu net-meteringu. Oznacza to, że nowe instalacje fotowoltaiczne, które zostały zamontowane po tej dacie, korzystać mogą z nowego systemu, jakim jest net-billing.

Net-billing – co to jest?

Net-billing zastąpił net-metering (z którego mogą korzystać tylko osoby, które zainstalowały panele przed zmianami przepisów i spełniają określone wymogi). Net-billing to nowy system rozliczania prosumentów, którzy wyprodukowane nadwyżki energii mogą sprzedawać do sieci po cenach rynkowych. Jest to zatem znacząca różnica między net-billingiem a net-meteringiem, w którym to prosumenci nie odzyskiwali finansowej rekompensaty za wyprodukowane i oddawane nadwyżki energii. 

Prosument korzystający z systemu net-billingu może otrzymywać wynagrodzenie na sprzedawane nadwyżki energii. Wynagrodzenie to może wykorzystać na zakup energii w okresach, kiedy będzie jej potrzebował, bo jego instalacja nie produkuje wystarczającej ilości prądu (zwykle mówimy tu o porze wieczornej, nocy lub zimą).

Jak to bywa z takimi systemami liczeń, również net-billing posiada swoje wady i zalety. Dużą zaletą tego systemu jest możliwość finansowej rekompensaty. Net-billing lepiej reaguje na zmieniające się ceny energii, co może być korzystne w sytuacji, gdy ceny energii rosną. Oczywiście może to być zarówno zaletą, jak i wada – cena sprzedaży energii do sieci może być często niższa niż cena, jaką trzeba płacić za jej pobór. 

Czym różni się system net-billingu od systemu net-meteringu?

Poniżej wymienimy najważniejsze różnice pomiędzy system net-billingu i net-meteringu:

Zasady rozliczania w poszczególnych systemach
  • Net-metering: umożliwia oddawanie nadwyżek energii wyprodukowanej przez panele fotowoltaiczne do sieci. Energia może być później odebrana, jednak nie w proporcji 1:1. 
  • Net-billing: umożliwia sprzedaż nadwyżek energii wyprodukowanej przez panele fotowoltaiczne do sieci. Za sprzedaż prosument otrzymuje wynagrodzenie, które może potem wykorzystać do wykupienia energii, jeśli będzie tego potrzebował w okresach, kiedy np. domowa instalacja fotowoltaiczna nie produkuje wystarczającej ilości prądu (np. wieczorami, nocą czy zimą).

 

Wynagrodzenie i rekompensaty finansowe
  • Net-metering: prosumenci nie mają możliwości otrzymywania rekompensat finansowych. Ten sposób rozliczenia korzysta z bilansowania otrzymaną energię, pozwalając im odebrać ją w późniejszym czasie. 
  • Net-billing: prosumenci otrzymują wynagrodzenie pieniężne za sprzedawane nadwyżki energii do sieci. Zależne jest to jednak od cen rynkowych energii. Niekiedy sprzedaż energii może być prowadzona po niższej cenie niż późniejsze jej kupno. 

 

Dostępność systemów rozliczeń
  • Net-metering: prosumenci, którzy zainstalowali swoje panele fotowoltaiczne przed 1 kwietnia 2022, mogą korzystać dalej z systemu net-meteringu.
  • Net-billing: prosumenci, którzy zainstalowali swoje panele fotowoltaiczne po 1 kwietnia 2022, mogą korzystać wyłącznie z systemu net-billingu. 

 

Nadwyżki energii a stosunek wobec sieci energetycznej
  • Net-metering: prosumenci, którzy korzystają z net-meteringu, mogą traktować sieć jako magazyn energii, z którego korzystają bezpośrednio.
  • Net-billing: prosumenci, którzy korzystają z net-billingu handlują energią z siecią, co wprowadza większą elastyczność, ale jednocześnie może zwiększać zmienność w kosztach. 

 

Kwestia ostatecznych rozliczeń i rachunki za prąd
  • Net-metering: rachunki za prąd są niższe, a prosumenci nie muszą martwić się o bieżące ceny energii.
  • Net-billing: rachunki mogą być różne, ponieważ cena zależna jest od rynku. Ceny energii mogą być zmienne.

Kiedy i dlaczego wprowadzono net-billing?

System rozliczeń net-billingu został wprowadzony w Polsce 1 kwietnia 2022 jako część nowelizacji przepisów o odnawialnych źródłach energii. Instalacje wykonane po 1 kwietnia 2022 mogą korzystać z systemu net-billingu. Regulacje zostały wprowadzone z powodu zmian w przepisach unijnych. Zmiany w rozliczeniach nadwyżek energii w systemie net-billingu mają na celu uproszczenie i zwiększenie transparentności rozliczeń energii wytwarzanej przez prosumentów. Miał być też odpowiedzią na zrównoważenie interesów różnych uczestników rynku oraz wspierać inwestycję w infrastrukturę energetyczną.

Leave a Reply

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

15 − dziesięć =